Wyłączniki elektryczne – podstawowe rodzaje i ich zastosowania

panel elektryczny

Prąd jest niezbędny w większości budynków, a także w niemal wszystkich maszynach i urządzeniach oraz wielu elementach wyposażenia. Dostarczenie energii oznacza konieczność ułożenia potrzebnego okablowania oraz zastosowania właściwego osprzętu. Będzie to istotne, ponieważ każda instalacja elektryczna wymaga zainstalowania zabezpieczeń, które wyeliminują ryzyko uszkodzenia podłączonych do niej urządzeń, a jednocześnie zagwarantują bezpieczeństwo użytkowników. W tym celu w rozdzielnicach obsługujących poszczególne obwody montuje się odpowiednie wyłączniki elektryczne. Przekonajmy się, które z nich mają największe znaczenie.

Wyłączniki nadprądowe i bezpieczniki przeciwprzepięciowe

Podstawą bezpieczeństwa użytkowania urządzeń w instalacji elektrycznej jest zainstalowanie dla każdego obwodu wyłącznika nadprądowego nazywanego także nadmiarowo-prądowym. W razie wystąpienia zwarcia powinien on przerwać przepływ napięcia z odpowiednim opóźnieniem – natychmiast albo po określonym czasie. W zależności od obciążenia i typu obwodu występują one z różnymi proporcjami prądu zadziałania do prądu znamionowego pobieranego przez normalnie pracujące odbiorniki. W celu ochrony przed wyładowaniami atmosferycznymi oraz awariami sieci elektroenergetycznej stosuje się również wyłączniki przeciwprzepięciowe typu 1 i 2, a w niektórych obwodach także typu 3.

Wyłączniki różnicowo-prądowe

Zadaniem wyłączników różnicowo-prądowych jest reakcja na pojawienie się przebicia i wystąpienie upływu prądu w celu zabezpieczenia użytkownika przed ryzykiem porażenia. Urządzenia te reagują m.in. na uszkodzenie izolacji przewodów lub awarię podłączonych do sieci odbiorników prądu. Wyłączniki różnicowo-prądowe występują jako klasyczne RDC, a także RCBO, tj. wyposażone w układ nadprądowy. Dostępne są w wariantach dopasowanych do różnego napięcia (230 V albo 400 V), a także cechują się dopasowaniem do rozmaitych obciążeń – m.in. typowe dla budownictwa mieszkaniowego 25–63 A, czy stosowane w maszynach 6–125 A. Rozmaite mogą być też ich prądy zadziałania, najczęściej będzie to od 0,01 do 0,5 A.