Zakłady przemysłowe do zasilania maszyn linii produkcyjnych (choć nie tylko!), jako jednego z mediów używają energii elektrycznej. Proces produkcji wymaga zastosowania odpowiednich rozwiązań konstrukcyjnych, umożliwiających doprowadzenie i rozdzielanie napięcia do poszczególnych stanowisk pracy, sterowanie nim, łączenie obwodów elektrycznych oraz zachowanie określonych warunków, dzięki którym proces produkcji będzie przebiegał bez zakłóceń (ot, choćby zastosowanie zabezpieczeń różnicowoprądowych i przeciwprzepięciowych). Do tego celu służą przemysłowe rozdzielnice prądu.
Ich działanie zależy od rozmiaru i przeznaczenia rozdzielnicy, mogą np. przetwarzać prąd, zmieniać z przemiennego na stały lub odwrotnie albo sterować procesem, mierzyć czy zabezpieczać. Ich obudowa zbudowana jest z blachy lub materiału o właściwościach izolacyjnych, często niepalnego i nietoksycznego. W przemysłowych rozdzielnicach prądu aparatura elektryczna montowana jest w pojedynczej szafie lub w ustawionych obok siebie i połączonych wspólnym torem szynowym zestawach szaf. Mogą one obsługiwać nawet największe natężenia, od kilkuset do kilku tysięcy amperów, gdzie niemożliwe jest stosowanie rozdzielnic skrzynkowych. A co kryją w środku? Zajrzyjmy.
Rozdzielnice przemysłowe – budowa
Zacznijmy od faktu, że producenci i dystrybutorzy
osprzętu elektrotechnicznego oferują często puste obudowy szaf, żeby kupujący mogli dostosować je do swoich potrzeb. Wnętrze szafy rozdzielnicy podzielone jest na spełniające odrębne funkcje moduły: zasilający (wyłącznik), pomiarowy, rozłącznikowy (rozdzielnik) i przyłączowy. Moduły te mogą być stacjonarne lub wysuwane (o ustandaryzowanych wymiarach), zapewniające wyjęcie bez konieczności wyłączania napięcia dla całej rozdzielnicy przemysłowej. Zalety takiego zastosowania to ochrona przed porażeniem prądem elektrycznym bez potrzeby stosowania dodatkowych systemów blokad i osłon, trwała mechaniczna blokada pozycji łącznika uniemożliwiająca błędne operacje czy możliwość zastosowania układów sterowania. Na samym dole szafy rozdzielnicy przemysłowej znajdują się moduły rozłącznikowe, wyposażone w aparaturę łączeniową (wtyki) i jej zabezpieczenia, np. rozłączniki bezpiecznikowe lub wyłączniki samoczynne (różnych typów). Powyżej nich znajdują się styczniki z automatycznie łączącą poszczególne przyłącza aparaturą sterowniczą, do tego aparatura pomiarowa i kontrolna. Jeszcze wyżej jest listwa zasilająca, doprowadzająca napięcie z zewnątrz. Na samej górze zaś – wysokonatężeniowy włącznik główny, zabezpieczający rozdzielnice przemysłowe m.in. przed wystąpieniem łuku elektrycznego. Na elewacji szafy umieszczone są panele sterowania rozdzielnicą i mierniki parametrów sieci. Tak zbudowane urządzenie może dodatkowo zawierać przetwornicę częstotliwości mocy (falownik), można też sterować nim z odrębnej szafy.
